top of page

​Όγκοι της υπόφησης

Οι όγκοι της υπόφησης ή αδενώματα αποτελούν τον τέταρτο πιο συχνό τύπο όγκου του εγκεφάλου μετά απο τα γλοιώματα, τα μηνιγγιώματα και τα σβανώματα. Τα αδενώματα αποτελούν την πιο συχνή πάθηση της υπόφησης. Στη πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι καλοήθη, και ανάλογα με το αν εκκρίνουν ή οχι ορμόνες διακρίνονται σε λειτουργικά και μη λειτουργικά

Συμπτώματα

Screen Shot 2021-03-18 at 13.56.36.png

Οι όγκοι που είναι μικρότεροι του ενός εκατοστού συνήθως είναι λειτουργικοί και η διάγνωση τους βασίζεται στην ύπαρξη αυξημένων επιπέδων υποφησιακών ορμονών στο αίμα που προκαλούν αλλαγές στο σώμα του ασθενούς. Τα αδενώματα που είναι μεγαλύτερα του ενός εκατοστού συνήθως είναι μη λειτουργικά και τα συμπτώματα προέρχονται απο την πίεση που ασκείται στις φυσιολογικές δομές του εγκεφάλου. Πιο συχνά πιέζονται τα οπτικά νεύρα και ο ασθενής αναφέρει αρχικά απώλεια της περιφερικής όρασης και στη συνέχεια της κεντρικής. Η παρουσία τριών ή παραπάνω συμπτωμάτων είναι ενδεικτική παρουσίας αδενώματος της υπόφησης:

  • Διαταραχές όρασης

  • Κεφαλαλγία εντοπιζόμενη στο μέτωπο

  • Διαταραχές της όσφρησης

  • Ναυτία ή έμετοι

  • Σεξουαλική δυσλειτουργία

  • Κατάθλιψη

  • Κούραση

  • Διαταραχές γονιμότητας

  • Προβλήματα στην ανάπτυξη

  • Οστεοπόρωση

  • Διαταραχές βάρους

  • Αρθραλγία

  • Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

  • Διαταραχές εμμήνου ρήσης

  • Εμμηνόπαυση

  • Μυϊκη αδυναμία

  • Γαλακτόροια

​Δίαγνωση

Η διαγνωστική προσπέλαση ξεκινά με ένα καλό ιστορικό και λεπτομερή νευρολογική εξέταση η οποία περιλαμβάνει και τον έλεγχο των οπτικών πεδίων. Στη περίπτωση υποψίας αδενώματος της υπόφησης απαραίτητες είναι και οι αιματολογικές εξετάσεις που θα επιβεβαιώσουν ή οχι την ύπαρξη λειτουργικού αδενώματος.Τέλος οι απεικονιστικές εξετάσεις, μαγνητική και αξονική εγκεφάλου με και χωρίς τη χορήγηση σκιαγραφικού θα δώσουν πληροφορίες για το μέγεθος και τη θέση του όγκου.

Αντιμετώπιση

Η διασφηνοειδική προσπέλαση περιλαμβάνει την πρόσβαση στον όγκο μέσω της ρινός με τη χρήση μικροσκοπίου ή ενδοσκοπίου. Η κρανιοτομή σπάνια χρησιμοποείται καθώς η διασφηνοειδική προσπέλαση είναι καλύτερα ανεκτή για τον ασθενή, με λιγότερες επιπλοκές και επιτρέπει να βρεθεί σπίτι του ο ασθενής σε 2-3 ημέρες.

Όταν ο όγκος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά χειρουργικά ή με τη χορήγηση φαρμάκων τότε η ακτινοθεραπεία θεωρείται ο εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης.

 

Τρείς είναι οι τύποι ακτινοθεραπείας:

  • Η σύνηθης ακτινοθεραπεία με τη χρήση φωτονίων, ένα κύκλο θεραπείας των 5 ημερών, για 5 εβδομάδες

  • Η χρήση πρωτονίων, που φέρουν μεγαλύτερη δόση ακτινοβολίας και έχουν καλύτερα αποτελέσματα

  • Gamma Knife, που συνδυάζει την κλασσική ακτινοβολία που όμως στοχεύεται με μεγάλη ακρίβεια αποφεύγοντας τη βλάβη στο γειτονικό υγίες εγκεφαλικό παρέγχυμά.

​

​

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση μπορεί να συρρικνώσει τον όγκο και να ελέγξει τα συμπτώματα. Έτσι για τα προλακτινώματα που απτελούν τους πιο συχνούς όγκους της υπόφησης χρησιμοποιούνται η βρωμοκρυπτίνη και η καπεργκολίνη. Στα μικροαδενώματα γίνεται έναρξη ντοπαμίνης, και αν δεν υπάρξει ανταπόκριση τοτε σχεδιάζεται χειρουργική αντιμετώπιση εντός 6-12 μήνες απο την έναρξη της. Σε περίπτωση έκκρισης αυξητικής ορμόνης μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλες ουσίες όπως η οκρεοτίδη. Στα αδενώματα που εκκρίνουν ΑCTH και προκαλούν σύνδρομο Cushing χρησιμοποιούνται άλλα φάρμακα όπως είναι η κετοκοναζόλη.

bottom of page